Czy PM powinien mieć techniczne umiejętności?

Zrobiliśmy nasz pierwszy kurs online! Zapraszamy do kursu: Wykres Gantta w Excelu - https://www.subscribepage.io/gantwexcelu

Czy PM powinien mieć techniczne umiejętności?

Każdy początkujący kierownik projektu zastanawia się, czy techniczne umiejętności są konieczne do dobrego zarządzania zespołem i jeśli są, to w jakim stopniu. Sprawa nie jest prosta oraz nie ma jednej odpowiedzi. Wszystko zależy od wielu czynników, takich jak wielkość projektu, struktura organizacji, oczekiwania co do roli PM’a czy profil działalności firmy.

Techniczne umiejętności są zawsze mile widziane w roli kierownika projektu, ale nie są konieczne, ponieważ jeśli PM posiada najlepsze inżynieryjne umiejętności, dlaczego nie tworzy projektu, tylko nim zarządza?

Kierownik projektu to ktoś, kto ma wpływ na członków zespołu i atmosferę w pracy. Nie znaczy to jednak, że musi w nim być najlepszym ekspertem. Gdy czegoś nie wie, może znaleźć osobę odpowiednio kompetentną i opierając się o własną wiedzę określić czy dana osoba ma racje. Jeśli tej wiedzy brakuje, pozostaje zaufanie, jednak istnieje ryzyko, że niekompetentny kierownik źle oceni umiejętności drugiej osoby, co będzie miało zły wpływ na jego decyzje związane z technicznymi zmianami lub zmianami koncepcji, tak ważnymi w każdym projekcie. Pracownicy są bardziej zaangażowani i usatysfakcjonowani, kiedy ich przełożony posiada te same, lub zbliżone kompetencje. Dwa przykłady:

Kierownik zespołu inżynierów nie musi koniecznie być ekspertem, ponieważ jego głównym obowiązkiem nie jest wykonywanie bezpośrednich prac przy produkcie (zazwyczaj), więc naturalną rzeczą jest, że posiada mniejszą wiedzę niż inżynierowie w zespole. Mimo tego, aby podejmować dobre decyzje w każdej kwestii projektu, powinien być na bieżąco z technologiami wykorzystywanymi przez zespół i tymi dostępnymi na rynku.
Na stanowisku kierownika w zespole IT, być może umiejętność programowania nie będzie konieczna, ale zainwestowanie swojego czasu w naukę języka pozwala poznać pojęcia, które bardzo usprawniają komunikację. Osoba już na podstawowym poziomie programowania wie, co to jest i jak wygląda tworzenie warunków, pętli, funkcji, przypadków „case” lub klas. Nie można zapominać, że rolą PM’a nie jest samo tworzenie produktu, a dbanie, aby proces tworzenia odpowiadał założeniom i strategii projektu (monitorowanie). Niemniej kierownik zespołu programistów powinien sam znać narzędzia, technologie i rozwiązania wykorzystywane przez pracowników.

Trzeba mieć na uwadze, że posiadanie technicznej wiedzy wiąże się także z pewnym ryzykiem. Wiedza i kompetencje techniczne mogą dać poczucie pewności siebie, które spowoduje, że jako kierownik projektu zaczniemy narzucać zespołowi specjalistów rozwiązania, jakie mają stosować. Podczas gdy dobry PM powinien, gdy zna technologię, nie tylko przekazywać zadania technicznym językiem (narzucając rozwiązanie), lecz również językiem wartości, wymagań i biznesu, np. „Musimy przyspieszyć odpowiedź naszego serwera dla tego zawołania”. Taki komunikat daje wiele możliwości rozwiązania, które można przeanalizować z zespołem i zdecydować, które są warte wypróbowania. Kompetencje techniczne nie powinny być osobną cechą kierownika, lecz powinny spójnie z innymi kompetencjami świadczyć o dobrych praktykach i podejściu do pracy.

Jeżeli menedżer nie posiada technicznych kompetencji, powinien przynajmniej radzić sobie w trzech następujących obszarach:

Znajomość najlepszych sposobów zarządzania tworzeniem produktu – Mowa tutaj o metodzie Waterfall i zarządzaniu zwinnym Agile, w którego skład wchodzi bardzo popularna metoda pracy SCRUM. Znajomość metodyk zarządzania znacząco poszerza horyzonty, jeśli chodzi o kompetencje managera. Nawet w przypadku, gdy kierownik nie będzie trzymał się żadnej z metod, znajomość teorii pozwoli mu lepiej zarządzać etapami projektu, ryzykiem, zagrożeniami i szansami, przez co będzie w stanie podejmować dokładniejsze decyzje.
Umiejętność komunikacji – Każdy kierownik projektu jest odpowiedzialny za komunikację. Najmniej złożoną formą komunikacji może być raportowanie o postępach prac, problemach i ich rozwiązaniach kierownikowi na szczeblu wyżej. W takim przypadku wiedza techniczna i kompetencje kierownika muszą pozwalać na sprawne raportowanie zagadnień związanych z projektem. Bardziej złożoną komunikacją jest komunikacja wewnątrz i na zewnątrz projektu/firmy/organizacji. Project manager tłumaczy sprawy, którymi zajmuje się techniczny zespół na język zrozumiały dla mediów, partnerów, wyższego kierownictwa lub innych interesariuszy. Komunikacja ta musi działać również w drugą stronę, gdy PM przekazuje polecenia i wymagania dotyczące projektu członkom zespołu.
Ustalanie priorytetów w projekcie – Zarządzając projektem, trzeba być zorientowanym, które rzeczy powinny zostać zrobione w pierwszej kolejności. Priorytetyzacja zadań to element, który trzeba uwzględniać przy planowaniu, finansach oraz stałym monitorowaniu projektu. Umiejętność ustalenia priorytetów może wymagać kompetencji technicznych, co czyni ten obszar razem z umiejętnością komunikacji wyznacznikiem poziomu wiedzy, jaką powinien posiadać PM.

Rozpoczynając pracę kierownika, dobrze ustalić z zespołem i osobami na wyższych stanowiskach czego się od nas oczekuje i jaka wiedza będzie niezbędna w komunikacji. Jeśli okaże się, że w pewnych aspektach nie czujemy się pewnie, poniżej kilka rad jak szybko rozwinąć swoje kompetencje techniczne.

Zrobiliśmy nasz pierwszy kurs online! Zapraszamy do kursu: Wykres Gantta w Excelu - https://www.subscribepage.io/gantwexcelu

Rady pozwalające szybko rozwinąć kompetencje techniczne

Pierwszą rzeczą, która pomoże szybko się wdrożyć w aktualne zagadnienia techniczne projektu, jest uczestnictwo w spotkaniach dotyczących technicznych spraw. Spróbuj zaangażować się w dyskusje. Na początku zapewne będziesz więcej wyciągać z dyskusji i spotkań niż dawać, ale kto nie spróbuje, nie osiągnie sukcesu i prawdopodobnie nie będzie dobrym kierownikiem projektu.

Podczas rozwijania swoich kompetencji, koniecznie testuj swoją nową wiedzę, rozmawiając i prezentując ją przed innymi. Próba wyjaśnienia danego zagadnienia innym mocno usprawni twój proces nauki, o czym wspomina Iwona w jej artykule, który ukazał się ostatnio na blogu.

Decydując się na naukę języka programowania, zamiast skupić się na samym poziomie zaawansowania, poświęć większość uwagi na schematy rozwiązań zagadnień i błędy, które popełniasz. Prawdopodobnie ucząc się, nie osiągniesz poziomu specjalistów, jakich możesz mieć w swoim zespole, ale zdobyte doświadczenie w pisaniu kodu może się przydać, aby opracować schemat lub podejście, które wspólnie z zespołem zaowocuje pokonywaniem barier.

Dodatkową zaletą umiejętności programowania jest dokładna znajomość typu pracy naszego zespołu (to samo dotyczy np. projektowania). Sprowadza się to do większej empatii, co pozytywnie wpływa na atmosferę i relacje. Wiedza ścisła pozwala na lepszą ocenę wartości danej osoby, co jest cenną cechą przy rekrutowaniu ludzi lub ich wynagradzaniu.

Skąd możemy czerpać wiedzę na temat umiejętności i kompetencji technicznych? Istnieje wiele źródeł zarówno w internecie, jak i w postaci intensywnych szkoleń organizowanych przez firmy. Korzystając z sieci, możemy znaleźć mnóstwo kursów online (darmowych lub płatnych), tutoriali na YouTubie, blogów i podcastów. Możemy też sięgnąć po książki i czasopisma branżowe. Sięgając po materiały różnego typu, zawsze trzeba mieć na uwadze aktualność zagadnienia, którego się uczymy. Stare koncepcje i rozwiązania często mogą się okazać stratą czasu, ponieważ nigdy nie znajdą zastosowania w dobie nowszej technologii. Ciekawym pomysłem jest również, w przypadku nauki języka obcego, nauka danego tematu w innym języku. Łączenie nauki języka z nauką rzeczy technicznych. Możliwości i źródeł jest naprawdę mnóstwo, potrzeba tylko chęci i dobrego podejścia.

Czy kierownik projektu powinien mieć kompetencje, które jego zespół wykorzystuje do realizacji projektu?

Tak. W jakim stopniu? Wyznacznikiem stopnia wiedzy i kompetencji technicznych kierownika projektu jest wymagany poziom komunikacji w projekcie. Jednak sama komunikacja nie determinuje zapotrzebowania na umiejętności techniczne. Istnieje wiele zalet, które skłaniają ku stwierdzeniu, że im większa wiedza i doświadczenie kierownika w sprawach inżynieryjnych, tym jest on lepszym PMem. Natomiast małe ryzyko związane z posiadaniem takich kompetencji może nas tylko motywować do ciągłego rozwoju wiedzy i umiejętności. Nie ma nic do stracenia, a przecież zawsze lepiej wiedzieć więcej, szczególnie na stanowisku project managera.